Czym jest lęk: Jak się objawia i jak sobie z nim radzić
Lęk to nie tylko panika przed pająkiem czy ciemnością. To cichy sabotażysta, który siedzi w twojej głowie i podkłada kłody pod twoje marzenia. Możesz udawać twardziela, skakać ze spadochronem, nurkować głęboko, ale gdy przychodzi moment powiedzieć kocham albo podjąć decyzję, która może zmienić życie — nagle pojawia się ten niewidzialny mur strachu. I właśnie w tym tkwi problem: lęk nie krzyczy, on szepcze. A jeśli go zignorujesz, przejmie kontrolę nad twoim życiem, zanim się zorientujesz.
„Dziecko, które w dzieciństwie było często krytykowane, może przez całe późniejsze życie nieświadomie chronić się przed tą emocją, a to będzie miało ogromny wpływ na jego dalsze życie..”
Dzieciństwo to fundament, na którym budujemy nasze dorosłe życie — w tym także nasze emocjonalne reakcje i sposób radzenia sobie z lękiem.
Kiedy dziecko doświadcza częstej krytyki, nie tylko uczy się, że nie jest wystarczająco dobre, ale przede wszystkim zaczyna postrzegać świat jako miejsce pełne zagrożeń dla swojej wartości i bezpieczeństwa emocjonalnego.
Ta powtarzająca się krytyka działa niczym niewidzialna rana, która wnika głęboko w psychikę i kształtuje podświadome przekonania.
W efekcie dziecko zaczyna rozwijać mechanizmy obronne — podświadome strategie, które mają je chronić przed bólem i odrzuceniem. Może to być wycofanie się, nadmierne dostosowywanie, perfekcjonizm czy unikanie sytuacji, które mogłyby wywołać kolejną falę krytyki.
Co istotne, te mechanizmy często działają poza świadomą kontrolą — dorosła osoba może nawet nie zdawać sobie sprawy, że to lęk i nieprzepracowane emocje z dzieciństwa wpływają na jej decyzje, relacje czy samoocenę.
Tak powstały lęk towarzyszy człowiekowi w codziennym życiu, choć bywa ukryty i cichy. Może objawiać się jako chroniczne uczucie niepewności, potrzeba nieustannego potwierdzania własnej wartości, strach przed odrzuceniem czy przed porażką.
Ten lęk nie jest jedynie chwilowym dyskomfortem — działa niczym niewidzialny mechanizm sabotujący nasze działania i wybory, często utrudniając realizację marzeń czy budowanie bliskich relacji.
Mechanizm ochronny, który powstał, by uchronić dziecko przed emocjonalnym bólem, z czasem sam staje się źródłem cierpienia. Dlatego tak istotne jest, byśmy jako dorośli nauczyli się rozpoznawać te ukryte lęki i pracować nad nimi świadomie — często z pomocą terapii czy innych metod rozwoju osobistego.
Tylko wtedy możemy zacząć budować życie wolne od ograniczeń narzuconych przez dawne, nieświadome wzorce i zacząć w pełni korzystać z własnego potencjału.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:
Mechanizmy obronne w dzieciństwie i ich wpływ na psychikę dorosłego człowieka
W tym artykule zagłębimy się w świat psychiki dziecka, które – pomimo biologicznego wieku – wciąż żyje w nas i wpływa na nasze życie dorosłe. Bo prawdziwa wolność emocjonalna zaczyna się od spotkania z tym, co było zepchnięte w cień.
Czym jest lęk
Lęk to jedna z podstawowych emocji, którą doświadcza każdy człowiek. Jest reakcją organizmu na postrzegane zagrożenie — nie tylko fizyczne czy bezpośrednie, ale także psychologiczne czy społeczne.
Można go zdefiniować jako uczucie niepokoju, niepewności i napięcia, pojawiające się w odpowiedzi na realne lub wyobrażone niebezpieczeństwo. Pełni istotną funkcję ochronną, będąc nieodłącznym elementem naszego systemu przetrwania.
Z ewolucyjnego punktu widzenia lęk powstał jako mechanizm adaptacyjny, który zwiększał szanse na przeżycie naszych przodków.
W sytuacjach zagrożenia uruchamiał reakcję „walcz lub uciekaj” (fight or flight), mobilizując organizm do szybkiego działania — zwiększając czujność, przyspieszając tętno i kierując energię do mięśni. Dzięki temu mogliśmy skutecznie reagować na drapieżniki czy inne niebezpieczeństwa środowiskowe.
Współcześnie jednak większość naszych lęków ma charakter bardziej abstrakcyjny. Nie boimy się już bezpośredniego zagrożenia fizycznego, lecz emocjonalnych i społecznych sytuacji takich jak odrzucenie, krytyka, utrata kontroli czy kompromitacja.
Te emocjonalne i społeczne „zagrożenia”, choć niegroźne dla życia w sensie dosłownym, wywołują silne reakcje lękowe, ponieważ naruszają nasze poczucie bezpieczeństwa, przynależności i stabilności.
W odróżnieniu od strachu, który jest reakcją na konkretny, namacalny bodziec (np. widok pająka), lęk często odnosi się do sytuacji przewidywanych, wyobrażonych lub nieokreślonych — jak niepewność dotycząca przyszłości, obawa przed tym, co może się wydarzyć, czy też lęk egzystencjalny, związany z pytaniami o sens życia i własną tożsamość.
Ten subtelny, działający często w tle lęk może pozostawać niezauważony przez długi czas, a mimo to wpływa na nasze decyzje, zachowania i sposób postrzegania świata.
Możemy wyróżnić różne rodzaje lęku, które różnią się charakterem i źródłem. Lęk uogólniony to przewlekły stan niepokoju, który nie wiąże się z jednym konkretnym bodźcem, ale obejmuje martwienie się o wiele aspektów życia — zdrowie, finanse, relacje. Jest to rodzaj lęku, który bardzo obciąża psychikę i ciało, prowadząc do problemów ze snem, koncentracją czy napięciem mięśni.
Lęk emocjonalny natomiast dotyczy obaw związanych z przeżywaniem i wyrażaniem uczuć — szczególnie tych trudnych, takich jak lęk przed odrzuceniem czy krytyką. To właśnie ten lęk często blokuje autentyczne relacje i hamuje osobisty rozwój, ponieważ boimy się pokazać prawdziwe emocje lub obawiamy się utraty akceptacji.
Z kolei lęk egzystencjalny to fundamentalny niepokój dotyczący sensu życia, własnej tożsamości, śmierci i przemijania.
To pytania o to, co naprawdę ma znaczenie i jak odnaleźć swoje miejsce w świecie. Choć może być źródłem cierpienia, jest też naturalną częścią ludzkiego doświadczenia, która przy odpowiednim podejściu może prowadzić do głębszego rozwoju duchowego i osobistego.
Lęk pełni więc dwojaką rolę — z jednej strony jest sygnałem ostrzegawczym, mobilizującym nas do ochrony i działania, z drugiej zaś, jeśli jest przewlekły lub nadmierny, potrafi sabotować nasze życie, ograniczać rozwój i utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Zrozumienie jego mechanizmów, genezy i roli jest kluczowe, by świadomie nad nim pracować i budować zdrowe sposoby radzenia sobie z nim.
Dlaczego często nie jesteśmy świadomi swojego lęku
Nasza świadomość lęku często pozostaje uśpiona, ponieważ nasz umysł jest wybitnie zdolny do tworzenia racjonalizacji — subtelnych, ale skutecznych wymówek, które pozwalają nam uniknąć konfrontacji z tym, co naprawdę nas hamuje.
Na przykład, jeśli unikamy wystąpień publicznych, nie przyznajemy się przed sobą, że obawiamy się oceny czy kompromitacji. Zamiast tego mówimy sobie, że „to po prostu nie nasza bajka”, „nie jestem w tym dobry” albo „wolę robić coś innego”. Takie myślenie działa jak filtr, który pozwala nam zachować komfort psychiczny i nie poddawać się dyskomfortowi lęku, który jawiłby się jako zbyt trudny lub bolesny do przepracowania.
Podobnie, jeśli tkwimy w pracy, której nie znosimy, często usprawiedliwiamy się tym, że „teraz nie jest dobry moment na zmiany”, „muszę jeszcze odpracować pewne zobowiązania” lub „innym jest trudniej, więc powinienem się cieszyć z tego, co mam”. W ten sposób mechanizmy obronne chronią nas przed koniecznością stawienia czoła własnym lękom i ryzykiem.
Odrzucenie tych wymówek wymaga odwagi i gotowości do wejścia w nieznane, co dla wielu jest zbyt dużym wyzwaniem.
Znaczącą rolę w tym procesie odgrywa także dzieciństwo — okres, w którym kształtuje się nasze poczucie bezpieczeństwa i wzorce zachowań. Już jako dzieci uczymy się, że pewne zachowania mogą prowadzić do odrzucenia, utraty miłości czy kar cielesnych lub emocjonalnych.
Na przykład, gdy dziecko wyraża gniew lub smutek, a spotyka się z brakiem akceptacji lub dezaprobatą ze strony opiekunów, zaczyna się uczyć, że lepiej tłumić te emocje, by nie ryzykować utraty więzi i bezpieczeństwa.
Te doświadczenia zostają zapisane w podświadomości i często funkcjonują jak niewidzialne programy kierujące naszym dorosłym życiem.
Jako dorośli powielamy te wzorce niemal automatycznie. Nieświadomie podświadomie unikamy sytuacji, które mogłyby wywołać podobny dyskomfort lub ryzyko odrzucenia. Dlatego często nawet nie zdajemy sobie sprawy, że to lęk jest tym, co naprawdę nami kieruje — to on powoduje, że tkwimy w toksycznych relacjach, unikamy marzeń czy odwlekamy decyzje.
Umysł przysłania te obawy różnymi racjonalizacjami, abyśmy mogli funkcjonować bez konieczności codziennej konfrontacji z trudnymi uczuciami.
Dopiero uważna obserwacja siebie, czasem z pomocą terapeuty, pozwala wyjść z tego schematu i zacząć świadomie rozpoznawać oraz rozpracowywać prawdziwe przyczyny naszego niepokoju.
Oto bardziej szczegółowe rozwinięcie kilku z wymienionych rodzajów lęku, które często występują w codziennym życiu, a mimo to pozostają ukryte i niezauważone — zwłaszcza przez nas samych.
Lęk przed odrzuceniem
Lęk ten to jedna z najbardziej pierwotnych i zarazem subtelnych form niepokoju. Odczuwamy go nie tylko w relacjach międzyludzkich, ale także w sytuacjach zawodowych czy społecznych. Osoby dotknięte tym lękiem często obawiają się, że nie zostaną zaakceptowane takimi, jakimi są — bezwarunkowo i autentycznie.
W efekcie mogą unikać bliskości emocjonalnej, wybierać powierzchowne kontakty, które są bezpieczne, lecz pozbawione głębi. W pracy może się to manifestować jako perfekcjonizm i ciągła potrzeba udowadniania swojej wartości, by zyskać aprobatę otoczenia.
Taki lęk prowadzi do ciągłego napięcia i poczucia, że „muszę zasłużyć na akceptację”, co może być ogromnym obciążeniem psychologicznym.
Lęk przed krytyką
Lęk przed krytyką często działa jak niewidzialna bariera powstrzymująca nas przed działaniem i wyrażaniem siebie. Osoby nim dotknięte spędzają wiele czasu na analizowaniu swoich słów, decyzji i zachowań, w obawie, że zostaną ocenione negatywnie.
Może to prowadzić do unikania wyzwań i sytuacji, które wiążą się z możliwością oceny, ale także do tłumienia własnych talentów czy pomysłów, by nie narażać się na potencjalną krytykę.
Taki lęk potrafi skutecznie zablokować rozwój osobisty i zawodowy, gdyż w jego cieniu chowa się przekonanie: „Jeśli ktoś mnie skrytykuje, to znaczy, że jestem niewystarczająco dobry”.
Lęk przed utratą kontroli
Ten rodzaj lęku objawia się silną potrzebą planowania, przewidywania i kontrolowania każdego aspektu życia — zarówno swojego, jak i otoczenia. Osoby z tym lękiem mają trudności z oddawaniem odpowiedzialności innym, co często prowadzi do przeciążenia obowiązkami i chronicznego stresu.
Kontrola staje się dla nich mechanizmem obronnym przeciwko niepewności i nieprzewidywalności świata. Jednak paradoksalnie, im bardziej starają się kontrolować, tym bardziej rośnie ich niepokój, bo rzeczywistość i tak nie da się w pełni przewidzieć ani ujarzmić. Ten lęk często jest niewidoczny, bo z zewnątrz wygląda na sumienność i odpowiedzialność.
Lęk przed porażką
Lęk ten może skutkować odwlekaniem podjęcia działań, zwanym czasem „prokrastynacją ochronną”. Osoba boi się, że jeśli zacznie działać i nie odniesie sukcesu, poczuje się zawiedziona, a inni ją ocenią negatywnie.
Często wyobrażenia o porażce są bardziej katastroficzne niż rzeczywistość, co powoduje paraliż decyzyjny. W efekcie wiele szans zostaje zmarnowanych, a potencjał pozostaje niewykorzystany. Lęk przed porażką może wynikać z niskiej samooceny, doświadczeń z przeszłości lub presji otoczenia.
Lęk przed sukcesem
Choć brzmi to paradoksalnie, niektórzy boją się własnego sukcesu. Lęk ten wiąże się z obawą, że osiągnięcie wysokiego statusu lub rozpoznawalności może przynieść nowe wyzwania, odpowiedzialności, zazdrość ze strony innych lub utratę prywatności.
Sukces zmienia też często relacje z bliskimi i środowiskiem, co może budzić niepokój. Ten lęk jest rzadziej rozpoznawany, a mimo to potrafi hamować rozwój i realizację marzeń, gdyż podświadomie sabotujemy własne osiągnięcia.
Lęk przed samotnością
Dla wielu osób samotność wiąże się z poczuciem izolacji, brakiem wsparcia i emocjonalnym chłodem. Lęk ten może prowadzić do pozostawania w toksycznych lub niezdrowych relacjach, tylko po to, by nie być samemu.
Często jest to mechanizm obronny, który powoduje, że rezygnujemy z własnych potrzeb i granic, by uniknąć bolesnego uczucia osamotnienia. W dłuższej perspektywie jednak takie postępowanie rodzi frustrację, spadek poczucia własnej wartości i utratę autentyczności.
Lęk przed zmianą
Zmiana, choć często niezbędna do rozwoju, wywołuje wiele niepokoju i oporu. Lęk przed zmianą sprawia, że trzymamy się znanego, nawet jeśli jest ono niewygodne lub szkodliwe.
To „bezpieczne więzienie” daje pozorne poczucie stabilności, ale blokuje potencjał i możliwość znalezienia lepszego, bardziej satysfakcjonującego życia. Ten lęk często jest związany z obawą przed nieznanym, utratą status quo, a także z niską tolerancją na niepewność.
Jak sobie radzić z lękiem
Jak sobie radzić z lękiem? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które chcą odzyskać kontrolę nad swoim życiem i przestać być więźniami niepokoju. Oto rozszerzone wskazówki, które mogą pomóc w pracy z lękiem na różnych poziomach — od świadomości, przez ciało, aż po wsparcie specjalistyczne.
1. Uświadomienie sobie, że lęk istnieje
Pierwszym i kluczowym krokiem jest zaakceptowanie faktu, że lęk jest obecny. Nazwanie go i przyjrzenie się mu świadomie pozwala oswoić to uczucie, które często działa w tle i niepostrzeżenie wpływa na nasze decyzje.
Zadaj sobie pytanie: „Czego tak naprawdę unikam? Co jest prawdziwym źródłem mojego niepokoju?” Taka refleksja otwiera drzwi do głębszego zrozumienia siebie i rozpoczęcia świadomej pracy nad sobą.
2. Przyjrzenie się źródłom lęku
Lęk rzadko pojawia się znikąd — najczęściej ma swoje korzenie w przeszłości. Może to być lęk wyuczony w dzieciństwie, będący wynikiem częstej krytyki, odrzucenia lub traumatycznych doświadczeń. Czasem jest skutkiem utrwalonych nawyków myślowych, które podsycają negatywne oczekiwania.
Pomocne bywa prowadzenie dziennika refleksji, w którym zapisujesz swoje myśli, emocje i sytuacje wywołujące lęk, by zobaczyć wzorce i zrozumieć, co dokładnie go wywołuje.
3. Stopniowa ekspozycja na lęk
Radzenie sobie z lękiem to nie natychmiastowe rzucenie się w sam środek trudnej sytuacji, lecz świadome, małe kroki poza strefę komfortu. To proces, który pozwala stopniowo oswajać i zmniejszać intensywność lęku.
Ważne jest, by nie spieszyć się i dawać sobie przestrzeń na adaptację — każdy ma swój rytm. Dzięki temu lęk przestaje być paraliżujący i staje się tylko jednym z elementów życia, z którym umiemy sobie radzić.
4. Praca z ciałem
Lęk ma silny komponent fizjologiczny. Gdy się boimy, nasze ciało reaguje napięciem, przyspieszonym oddechem czy wzrostem tętna.
Techniki oddechowe, takie jak głębokie, spokojne oddychanie, relaksacja mięśni, joga czy medytacja są skutecznymi narzędziami do regulowania tych reakcji. Dzięki pracy z ciałem możemy szybko obniżyć poziom napięcia i wrócić do stanu równowagi.
5. Zmiana narracji wewnętrznej
To, jak mówimy do siebie, ma ogromne znaczenie. Wewnętrzny język działa niczym oprogramowanie — można go aktualizować, zmieniać i ulepszać.
Zamiast powtarzać sobie „Nie dam rady”, warto zacząć mówić: „Nauczę się po drodze”, „Mogę spróbować krok po kroku”. Taka zmiana nastawienia pozwala zbudować w sobie większą odporność na lęk i otwiera na nowe doświadczenia.
6. Wsparcie terapeutyczne
W wielu przypadkach samodzielne działania nie wystarczą, zwłaszcza gdy lęk jest silny, przewlekły lub wynika z głębokich traum. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) pomaga zmienić niekorzystne wzorce myślowe i zachowania. Terapia schematów sięga głębiej, pracując z utrwalonymi wzorcami emocjonalnymi.
Warto również wspomnieć o terapii Internal Family Systems (IFS), która działa na poziomie wewnętrznych „części” naszej osobowości — pozwala odkryć i uzdrowić te fragmenty siebie, które podświadomie chronią nas przed bólem, a jednocześnie powodują lęk i sabotują nasze działania. Praca z doświadczonym psychoterapeutą pozwala bezpiecznie przejść przez ten proces i osiągnąć trwałą zmianę.
Praca z lękiem metodą Internal Family Systems (IFS)
Terapia Internal Family Systems (IFS), czyli Model Wewnętrznych Systemów Rodzinnych, to wyjątkowe podejście psychoterapeutyczne, które pomaga nie tylko zrozumieć swoje lęki, ale przede wszystkim je przepracować u ich źródła.
IFS opiera się na założeniu, że nasza psychika nie jest jednolita, lecz składa się z wielu różnych „części” — subosobowości, które pełnią odmienne funkcje i często ze sobą współpracują lub pozostają w konflikcie.
W kontekście lęku IFS pozwala odkryć, że za konkretnymi emocjami i reakcjami stoi często jakaś część nas samych, która próbuje nas chronić przed bólem, odrzuceniem czy traumą. Na przykład część, która sabotuje nasze działania lub wycofuje się z bliskości, może działać z pozycji ochronnej — bo boi się, że otwarcie się oznacza zranienie lub utratę kontroli.
Jednocześnie ta chroniąca część „napotyka” w nas inną część, która przeżywa ból, lęk lub traumę i potrzebuje pomocy, akceptacji i wsparcia.
Terapia IFS jest jedną z najskuteczniejszych form psychoterapii, ponieważ dociera nie do powierzchownych objawów czy tylko do racjonalnych myśli, lecz do prawdziwego źródła problemu — do emocjonalnych i traumatycznych rdzeni, które często są ukryte przed naszą świadomością. Dzięki temu możliwe jest uzdrowienie na poziomie wewnętrznych relacji i harmonizacja podświadomych konfliktów.
Kluczowym aspektem IFS jest współpraca z „ponad osobowym ja” — częścią naszej tożsamości, która jest mądra, spokojna i współczująca. To „ja” staje się liderem wewnętrznego systemu, pomagając zrozumieć i zintegrować różne części, także te, które dotąd działały z pozycji lęku i obrony.
Ta metoda uczy akceptacji siebie i swoich emocji, co pozwala na głęboką transformację i wyzwolenie z ograniczających schematów.
Dzięki temu IFS nie tylko pomaga rozpoznać i zrozumieć lęk, ale też tworzy warunki do jego bezpiecznego przepracowania i stopniowego osłabiania wpływu na codzienne życie. To terapia, która daje realną szansę na odzyskanie wewnętrznej równowagi i poczucia wolności od niewidzialnych więzów lęku.
Samodzielne ćwiczenia inspirowane terapią IFS
1. Spotkanie z częścią lęku
Znajdź spokojne miejsce i wygodną pozycję. Zamknij oczy i skieruj uwagę do wnętrza siebie. Postaraj się „zobaczyć” lub wyczuć tę część siebie, która odczuwa lęk. Może to być obraz, dźwięk, uczucie lub nawet postać w twojej wyobraźni.
Nie oceniaj jej, nie próbuj zmieniać, po prostu ją zauważ. Zapytaj w myślach: „Co chcesz mi powiedzieć? Dlaczego tu jesteś? Czego potrzebujesz?” Pozwól, by odpowiedź przyszła naturalnie, bez wymuszania. To spotkanie to pierwszy krok do nawiązania dialogu z tą częścią.
2. Prowadzenie dziennika wewnętrznych części
Przez kilka dni zapisuj krótkie notatki o momentach, kiedy poczułeś lęk, niepokój lub napięcie. Staraj się zanotować, jaka część Ciebie była wtedy najbardziej aktywna — na przykład „część perfekcjonisty”, „część krytyka wewnętrznego” lub „część, która chce się schować”.
Z czasem zauważysz wzorce i zyskasz większą świadomość, które subosobowości wpływają na Twoje emocje i decyzje.
3. Dialog wewnętrzny
W sytuacji napięcia lub lęku spróbuj przeprowadzić krótki dialog z częścią siebie, która te emocje wywołuje. Możesz to robić na głos lub w myślach. Zacznij od zwrócenia się do tej części: „Wiem, że tam jesteś i że próbujesz mnie chronić. Chciałbym cię lepiej poznać.”
Następnie pozwól, by ta część „odpowiedziała” swoimi odczuciami lub obawami. To ćwiczenie pomaga budować zaufanie i zmniejszać wewnętrzny konflikt.
4. Uziemienie i oddech
Lęk często manifestuje się w ciele jako napięcie lub przyspieszony oddech. Wykonuj świadome ćwiczenia oddechowe: weź powolny, głęboki wdech przez nos, licząc do czterech, następnie powoli wypuść powietrze przez usta, licząc do sześciu.
Powtarzaj ten rytm przez kilka minut, jednocześnie kierując uwagę do części siebie, która potrzebuje ukojenia. To pomaga uspokoić system nerwowy i stworzyć przestrzeń do bezpiecznej pracy z lękiem.
Ważna uwaga
Ćwiczenia te mogą być bardzo pomocne jako element codziennej samopomocy i uważności. Jednak IFS to złożona metoda, która najlepiej działa pod opieką doświadczonego terapeuty, który potrafi bezpiecznie poprowadzić proces rozpoznawania i integracji różnych części. Szczególnie w sytuacjach silnych traum czy głębokich zaburzeń emocjonalnych, samodzielna praca może być niewystarczająca lub nawet wywołać dyskomfort.
Dlatego jeśli czujesz, że chcesz iść głębiej i pracować nad lękiem systemowo, warto zwrócić się do specjalisty, który pomoże Ci na każdym etapie — od rozpoznania, przez bezpieczne przepracowanie, aż po zintegrowanie i wzmocnienie wewnętrznej równowagi.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:
Terapia IFS: Jak działa system wewnętrznej rodziny
Dzięki pracy z systemem wewnętrznej rodziny, IFS umożliwia głęboki wgląd w to, jak nasze emocje, przekonania i mechanizmy obronne wpływają na nasze życie. W artykule dowiesz się, na czym polega terapia IFS, jak działa rdzeń Self, oraz dlaczego ta metoda jest skuteczna w połączeniu z psychodelikami.
Podsumowanie
Wewnętrzny język, czyli sposób, w jaki rozmawiamy ze sobą w myślach, ma ogromną moc kształtowania naszej rzeczywistości i wpływa na to, jak radzimy sobie z lękiem.
To jak oprogramowanie w naszej psychice — może być przestarzałe, pełne błędów i ograniczeń, ale też może być świadomie aktualizowane, naprawiane i wzmacniane.
Najtrudniejsza bitwa, jaką stoczymy w życiu, to walka z samym sobą, ze swoimi wewnętrznymi głosami, które często krytykują, sabotują lub podsycają lęk.
To właśnie w tej wewnętrznej rozmowie rodzą się nasze obawy, ale też tam możemy znaleźć siłę, by je przełamać. Jeśli pozwolimy, by nasz wewnętrzny język był pełen negatywnych przekazów — „nie dam rady”, „to za trudne”, „nie jestem wystarczająco dobry” — lęk będzie rósł i umacniał swoją władzę nad nami.
Jednak jeśli zaczniemy świadomie zmieniać te słowa na bardziej wspierające i realistyczne, otwieramy przestrzeń na zrozumienie, akceptację i odwagę.
Właśnie dlatego praca nad sobą, nad swoim wewnętrznym dialogiem, jest tak ważna. To nieustanna praktyka, która pozwala nam aktualizować „oprogramowanie” i zyskiwać coraz większą kontrolę nad tym, co nas blokuje.
W tej bitwie z własnym lękiem nie chodzi o jego całkowite wyeliminowanie — to niemal niemożliwe i niepotrzebne — lecz o nauczenie się, jak żyć mimo niego, jak go rozpoznać, zaakceptować i nie pozwolić mu przejąć dowodzenia nad naszym życiem.
#udostępniono zdjęcia dzięki uprzejmości unsplash.com
Przypominam Ci o swoim koncie na BayCoffee, czyli platformie do wspierania internetowych twórców. Klikając w link poniżej, możesz wesprzeć moją działalność stawiając mi wirtualną kawę.
Jak radzić sobie gdy sprawy nie idą zgodnie z planem
[…] Czym jest lęk: Jak się objawia i jak sobie z nim radzić […]